Obserwując otaczającą nas rzeczywistość, możemy zauważyć, że jedną z naszych najważniejszych potrzeb, stało się bezpieczeństwo – przede wszystkim w obszarze zdrowia i relacji społecznych, ale także domowych finansów, które w dobie niestabilnej sytuacji ekonomicznej, są częstym źródłem niepokoju. Pracodawcy muszą się bardzo starać, aby utrzymać dotychczasowe miejsca pracy, ale także dopasować się do nowych oczekiwań pracowników w zakresie świadczeń pozapłacowych. Nowa rzeczywistość spowodowała zmianę podejścia do benefitów. Tym bardziej, że przewartościowanie potrzeb nastąpiło z dnia na dzień.
Oczekiwania pracowników ewoluują
Jak pokazują wyniki badań przeprowadzonych przez firmę Personnel Service – Barometr Polskiego Rynku Pracy 2021, aż 45% badanych, w ramach świadczeń pozapłacowych oczekuje obecnie rozbudowanego systemu opieki medycznej, a 20% z badanych ułatwionego dostępu do szczepień. 17% ankietowanych zwróciło również uwagę na zdrowie psychiczne, wskazując, że jednym z pożądanych przez nich benefitów jest dostęp do oferowanego przez pracodawcę wsparcia psychologicznego . Ponieważ czas pandemii stanowił wyzwanie nie tylko ze względu na liczne obostrzenia, był to również okres pełen niepokoju i stresu, który wpłynął na kondycję psychiczną pracowników.
Z drugiej strony dzisiejszy rynek pracy, po niepewnych miesiącach pandemii, na powrót stał się rynkiem pracownika. Zresztą w niektórych branżach, jak np. w sektorze IT, nawet restrykcyjne obostrzenia nie powstrzymywały pracowników przed dokonywaniem zmian miejsc pracy, co wymusiło na pracodawcach wymyślenie sposobu, aby się wyróżnić. Benefity, które wpisały się już na stałe w korporacyjny krajobraz, jak karta na siłownię czy słynne już „owocowe czwartki”, nie wystarczą – muszą pojawić się nowe rozwiązania i propozycje. Choćby ze względu na zmianę modelu pracy w wielu firmach.
Przede wszystkim bezpieczeństwo
Jak wynika z publikowanych badań i obserwacji pandemia w znacznym stopniu przewartościowała świadczenia pozapłacowe. Na znaczeniu zyskały przede wszystkim te benefity, które dają poczucie bezpieczeństwa i stanowią odciążenie domowego budżetu. Wartościowe są także te świadczenia, które pozwalają pracownikom zachować równowagę między pracą a życiem prywatnym, a zatem ważniejszy staje się tzw. work-life balance.
Według badania, które przeprowadziła firma Sodexo: Potrzeby Pracowników 2021, benefity należy personalizować, a oczekiwań pracowników nie wrzucać do jednego worka. Takie rozróżnienie powinno być uwzględnione chociażby pomiędzy pracownikami biurowymi a fizycznymi. To, co chcielibyśmy otrzymać od pracodawcy jest bowiem uzależnione od charakteru wykonywanej przez nas pracy.
- Według badanych pracowników fizycznych, pracodawcy powinni oferować największe wsparcie, w takich obszarach jak zdrowie, wypoczynek oraz zachowanie równowagi między życiem zawodowym i prywatnym.
- Zdaniem osób wykonujących pracę o charakterze umysłowym, najbardziej wartościowe są: dofinansowanie wypoczynku, elastyczny czas pracy czy dodatkowy płatny urlop oraz dodatkowe pakiety medyczne.
- Dwóch na trzech pracowników biurowych uważa, że pracodawca powinien pokryć dodatkowe koszty pracy w domu (np. koszt energii elektrycznej, internet, sprzęt i meble).
Oferta pracodawców a oczekiwania pracowników
Jednym z najpopularniejszych i najbardziej pożądanych benefitów jest oczywiście dodatkowa opieka zdrowotna. Dostęp do lekarzy specjalistów w publicznym systemie jest mocno ograniczony, więc chętnie korzystamy z dodatkowego pakietu. Kolejne najczęstsze dodatki do pensji to dofinansowanie szkoleń, elastyczny czas pracy czy dofinansowanie urlopów. Taki obraz polskiego rynku pracy ukazuje raport Pracuj.pl.
Badanie wykazuje jednak na rozdźwięk pomiędzy ofertą pracodawców a oczekiwaniami pracowników. Np. jednym z najbardziej pożądanych i jednocześnie najmniej dostępnych benefitów jest przyzakładowy żłobek. 22% pracowników oczekiwało bonów zakupowych, 20% dofinasowania dojazdów do pracy, kolejne 15% opieki stomatologicznej. Tylko 9% badanych zainteresowanych jest dofinansowaniem do biletów na wydarzenia kulturalne, a tego typu benefity oferuje ok. 15% pracodawców.
Warto jednak pamiętać, że kluczem do sukcesu nie jest mnożenie liczby benefitów, ale umiejętne skomponowanie takiej oferty, która rzeczywiście będzie użyteczna i wyczekiwana przez ludzi zatrudnionych w naszej firmie. Wyniki tego badania uczulają nas jeszcze na inną kwestię – trzeba mieć na uwadze regularne monitorowanie satysfakcji benefitowej.
Potrzebna nowa jakość bonusów
Na rynku pracy pojawia się coraz więcej bonusów bardziej relacyjnych, zrównoważonych czy CSR-owych. Można spotkać m.in. możliwość zaangażowania się w finansowane przez pracodawcę akcje społeczne czy takie, które wspierają rozwój nie tylko zawodowy, ale i osobisty.
Do ciekawszych benefitów pozapłacowych dla pracowników stacjonarnych można zaliczyć, możliwość przyjścia do pracy z domowym zwierzakiem czy darmowe mini-spa i skrócenie czasu pracy za dojazdy rowerem. Z kolei dla pracowników zdalnych, atrakcyjna wydaje się możliwość korzystania z wysokiej klasy sprzętów i dostęp do nowoczesnych technologii, dodatkowy dzień wolny w urodziny czy możliwość testowania w czasie pracy nowych rozwiązań – nie tylko typowo firmowych, ale i employer brandingowych.
A jeśli nie benefit, to co?
Rynek pracy jest wymagający, a zatrzymanie pracownika i pozyskanie nowego wydaje się trudne, jednak to nie tylko benefity mają stanowić swego rodzaju przynętę. Należy pamiętać, że wiele zależy od sposobu zarządzania pracownikami oraz od osób nimi kierujących. To, jak będzie kształtować się ich motywacja, zaangażowanie, efektywność i poczucie satysfakcji z pracy nie musi zależeć od „owocowego czwartku”. Jeśli pracownicy będą znać sens swojej pracy i mieć poczucie przynależności do zespołu, rozumieć w nim swoją rolę, znajdą właściwe miejsce w realizacji celów firmy, wówczas będą zaangażowani i zmotywowani i to, co ważne – bez dodatkowych benefitów i gratyfikacji. Dodatki wtedy nie zaszkodzą, ale warto zwrócić uwagę na to, co jest najistotniejsze z perspektywy pracowników i ich oczekiwań. Jeśli lider sprawia, że pracownik czuje się szanowany, wysłuchany, jest zmotywowany, zaangażowany i chce przynależeć do organizacji z własnej woli, bez manipulacji, to wówczas wszelkie benefity pozostaną zaledwie miłym dodatkiem.