Czy każdy wypadek to wypadek przy pracy? Jakie obowiązki ma pracodawca, a jakie pracownik po wystąpieniu zdarzenia?
Nie każde zdarzenie, w którym pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu można zakwalifikować jako wypadek przy pracy. Zależy to od okoliczności i przyczyn zdarzenia.
Stwierdzenie czy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy wymaga zapoznania się z jego definicją. Nasze prawo określa, jakie przesłanki muszą zostać spełnione, by zdarzenie mogło zostać uznane za wypadek przy pracy.
Definicja wypadku przy pracy została określona w przepisach ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (zwana ustawą wypadkową).
Zgodnie z przywołaną ustawą, musi być to zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, spowodować uraz lub śmierć oraz nastąpić w związku z pracą.
Jeśli zabraknie chociaż jednego z tych elementów, nie będzie mogło one zostać zakwalifikowane jako wypadek przy pracy.
Okoliczności i przyczyny wypadku, a także to czy jest to wypadek przy pracy (czyli klasyfikację prawną wypadku) ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy.
Rozszyfrujmy zatem ustawową definicję:
Nagłość zdarzenia.
Co do zasady, przyjmuje się, że to działanie, które nastąpiło w ciągu stosunkowo krótkiego czasu. Takie rozumienie tego pojęcia nie budzi wątpliwości przy ocenie zdarzeń takich jak np.: upadek, , skaleczenie, porażenie, przygniecenie, porażenie prądem, wybuch, itp. Problem pojawia się natomiast przy zdarzeniach, których przyczyną jest szkodliwe oddziaływanie np. czynników chemicznych lub klimatycznych. W takiej sytuacji, ścisłe trzymanie się treści znaczeniowej wyrazu „nagłe” skutkowałoby odmową uznania tych zdarzeń za wypadki przy pracy. Dlatego tez nagłości nie należy rozumieć dosłownie jako zdarzenia błyskawicznego i jednorazowego, gdyż działanie może być kilkakrotne lub trwać przez pewien czas, np. kilka godzin. Okres, w którym powinien zamknąć się przebieg nagłego zdarzenia, aby nie straciło ono charakteru wypadku, jest umowny. Zdarzenie może mieć charakter ciągły, powtarzający się, ale nie powinno przekraczać jednej dniówki roboczej (ewentualnie dnia pracy lub zmiany roboczej).
Przyczyna zewnętrzna
Przyczyną zewnętrzną może być każdy czynnik zewnętrzny, zdolny wywołać szkodliwe skutki. Tym samym może nią być narzędzie pracy, maszyna, siły przyrody, czyn innej osoby, praca i czynności poszkodowanego. Warto podkreślić, że źródłem wypadku może być zarówno przypadek zawiniony, jak i nie zawiniony np.: potknięcie się, odruch, nieostrożność Przyczyną zewnętrzną nie będzie natomiast wylew krwi do mózgu lub zawał serca, nawet gdyby nastąpił w czasie pracy, jeżeli przyczyna tkwiła wyłącznie w organizmie pracownika. Przepisy nie wymagają jednak, by przyczyna zewnętrzna była wyłączną przyczyną zdarzenia. Czasami może bowiem wystąpić splot przyczyn tkwiących w organizmie człowieka z przyczynami zewnętrznymi. Dlatego też perforacja żołądka, przepuklina, wypadnięcie dysku albo wylew krwi do mózgu mają charakter wypadku przy pracy, jeżeli są wywołane np. nadmiernym wysiłkiem fizycznym pracownika.
Urazu lub śmierć
Zgodnie z ustawową definicją wypadku przy pracy, zakwalifikowane tak mogą zostać tylko takie zdarzenia, w wyniku których nastąpił uraz lub śmierć pracownika. Zgodnie z art. 2 pkt 13 ustawy wypadkowej, uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Pojęcie to należy rozumieć szeroko, ponieważ mogą to być np. skaleczenia, złamania, utrata części ciała, oparzenia czynnikiem termicznym lub zakażenia. Natomiast za śmiertelny wypadek przy pracy, zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy wypadkowej, uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku
Wypadek musi mieć związek z pracą
Ostatnim elementem jest związek wypadku przy pracy z pracą. Warto zwrócić uwagę, że ma on charakter normatywny, występuje w okolicznościach wskazanych w ustawie wypadkowej. Art. 3 ust. 1 tego aktu wskazuje, że związek ten zachodzi:
– podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
– podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia,
– w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy, w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Pierwszy z nich dotyczy wypadku podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Nie trzeba ustalać, czy wykonywanie tych czynności było zgodne z interesem pracodawcy, może do niego dojść na terenie zakładu lub poza nim. Za wypadek przy pracy uważa się też zdarzenie, które wystąpiło podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia. Pracownik może wówczas realizować czynności, które nie są związane z jego obowiązkami, pod warunkiem jednak, że nie tracą one związku z pracą. Trzeci związek z pracą zachodzi w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy, w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku.
Natomiast na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
– w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
– podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
– przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe
Podział wypadków
Prawodawca wprowadził podział wypadków na śmiertelne, ciężkie i zbiorowe. Rozróżnienie to ma znaczenie statystyczno-porządkowe oraz służy też realizacji art. 234 par. 2 kp, który nakłada na pracodawcę obowiązek zawiadomienia okręgowego inspektora pracy i prokuratora o zaistnieniu tych wypadków oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Za śmiertelny wypadek uważa się wypadek w wyniku, którego śmierć nastąpiła w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia tego zdarzenia. Natomiast ciężkim wypadkiem przy pracy jest wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała. Problem polega na tym, że z tej definicji nie wynika jednoznacznie, kiedy mamy do czynienia z wypadkiem ciężkim. – Dlatego niejednokrotnie wstępna kwalifikacja sprawia dużo trudności i zdarza się, że pracodawca nie jest w stanie samodzielnie ustalić, czy wypadek, któremu uległ jego pracownik, powinien zostać zakwalifikowany jako ciężki czy też nie. Pomocna będzie tutaj np. dokumentacja medyczna i jej poprawna interpretacja. W takim przypadku pracodawca może samodzielnie, po uprzednim uzyskaniu zgody poszkodowanego, lub za pośrednictwem samego poszkodowanego lub członka jego rodziny, uzyskać od lekarza prowadzącego pisemną opinię dotyczącą skutków wypadku
Przepisy nie określają też żadnej szczególnej formy, w jakiej pracodawca może zwrócić się z wnioskiem o wydanie przez lekarza opinii o stanie zdrowia poszkodowanego w zakresie niezbędnym do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Nie ma także określonego jednolitego formularza, na jakim lekarz taką opinię wydaje, natomiast opinia ta powinna zawierać jednoznaczne stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem ciężkim, czy też nie. – Jeżeli uzyskanie pisemnej opinii lekarskiej nie jest możliwe, a pracodawca ma wątpliwości dotyczące klasyfikacji wypadku, nie powinien odsuwać terminu zawiadomienia okręgowego inspektora pracy i prokuratora o ciężkim wypadku przy pracy. Wówczas może narazić się na konsekwencje, ponieważ w przepisach jest mowa o niezwłocznym zawiadomieniu czyli bez zbędnej zwłoki, a więc możliwie jak najszybciej
Natomiast za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
W przypadku, gdy nie można ocenić czy dane zdarzenie jest wypadkiem czy też nie, ale wywołało one takie skutki, pracodawca ma obowiązek zawiadomić wymienione organy. Zawiadomienie to powinno być niezwłoczne, co przy braku ustawowej definicji takiego sformułowania tłumaczy się jako wykonane bez zbędnej (nie uzasadnionej okolicznościami zdarzenia) zwłoki.
Według wyroku NSA z 25 kwietnia 2002 r. II SA 3189/01 z takiego obowiązku nie zwalnia nawet udowodniona wina pracownika lub brak związku wypadku z pracą. Nie ma przy tym też znaczenia, że czynności prokuratorskie były już podejmowane przez prokuratora właściwego ze względu na miejsce wypadku, gdyż pracodawca z własnej inicjatywy powinien dopełnić obowiązku zawiadomienia powyższych organów w formie pisemnej. W każdym więc przypadku należy dokonać takiego zawiadomienia. Naruszenie obowiązku powiadomienia odpowiednich organów o zdarzeniu lub przedstawienie niezgodnych z prawdą informacji jest karalne i zgodnie z art. 283 § 2 podlega karze grzywny w wysokości od 1 000 do 30 000 zł. Ponadto, umyślne zaniechanie wypełnienia obowiązku przez pracodawcę, będzie wypełniało znamiona przestępstwa z art. 221 ustawy z 6.06.1997 r. – Kodeks karny i podlega grzywnie do 180 stawek dziennych lub karze ograniczenia wolności.
Obowiązki pracodawcy i innych podmiotów w razie zaistnienia wypadku przy pracy:
W razie wystąpienia wypadku przy pracy pracodawca ma określone obowiązki określone w art.234 Kodeksu pracy oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870). Obowiązki te to:
• zapewnienie pierwszej pomocy poszkodowanym,
• podjęcie działań eliminujących lub ograniczających zagrożenie,
• powołanie zespołu powypadkowego,
• ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku,
• zastosowanie odpowiednich środków zapobiegających podobnym wypadkom.
Tryb i zakres prac w celu realizacji tego obowiązku powinien być ustalony w uregulowaniach wewnętrznych. Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy. Musi on więc dokonać prawnej kwalifikacji zdarzenia, czyli ocenić czy jest ono wypadkiem przy pracy
W przypadku, gdy wypadek ma miejsce na terenie zakładu innego pracodawcy niż pracodawca poszkodowanego ma on obowiązek:
• zapewnić udzielenie poszkodowanemu pomocy,
• zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób określony dla pracodawcy,
• zawiadomić niezwłocznie o wypadku pracodawcę poszkodowanego,
• udostępnić miejsce wypadku i niezbędne materiały oraz udzielić informacji i wszechstronnej pomocy zespołowi powypadkowemu.
W przypadku, gdy wypadkowi uległ pracownik tymczasowy wykonujący pracę u pracodawcy użytkownika, to przyczyny i okoliczności wypadku ustala pracodawca użytkownik (art.9 ust.2a ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. Nr 166, poz. 1608 ze zm.).
Powołanie zespołu powypadkowego i ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku:
Pracodawca powołuje zespół powypadkowy w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Skład zespołu powypadkowego uzależniony jest od liczby pracowników, która ma istotne znaczenie przy organizacji służby bhp. W przypadku, gdy u pracodawcy, u którego utworzona jest służba bhp (pracodawca zatrudniający powyżej 100 pracowników) i działa społeczny inspektor pracy zespół powypadkowy tworzą pracownik służby bhp i społeczny inspektor pracy. W przypadku, gdy pracodawca nie ma obowiązku utworzenia służby bhp, ze strony pracodawcy, w skład zespołu powypadkowego wchodzą, w zależności od przyjętego rozwiązania, pracownik, któremu obok innych obowiązków pracodawca powierzył prowadzenie zadań służby bhp lub specjalista spoza zakładu. Jeżeli pracodawca sam wykonuje zadania służby bhp może wchodzić w skład zespołu powypadkowego. W przypadku gdy u danego pracodawcy nie działa społeczna inspekcja pracy pracowników reprezentuje w zespole powypadkowym przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu właściwego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeżeli, ze względu na liczbę zatrudnionych pracowników pracodawca nie jest w stanie powołać dwuosobowego zespołu powypadkowego w skład zespołu może wchodzić pracodawca i specjalista spoza zakładu.
Do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający:
• dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,
• uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane,
• dokonywanie zmian położenia maszyny i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów istotnego dla ustalenia przebiegu zdarzenia.
Uruchomienie maszyn, urządzeń i zmiany w miejscu zaistnienia wypadku mogą być dokonane za zgodą pracodawcy po porozumieniu w tej kwestii ze społecznym inspektorem pracy oraz po dokonaniu oględzin, szkiców i fotografii miejsca wypadku.
W przypadku wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub/i zbiorowego zgodę taką wydaje pracodawca po uzgodnieniu z okręgowym inspektorem pracy i prokuratorem, a jeżeli wypadek miał miejsce w zakładzie górniczym dodatkowo zgodę taką musi uzgodnić z organem nadzoru górniczego.
Zespół powypadkowy ma za zadanie ustalić okoliczności i przyczyny wypadku oraz zakwalifikować na podstawie dokonanych ustaleń czy dane zdarzenie nosi znamiona wypadku przy pracy oraz zaproponować środki jakie należy podjąć w celu uniknięcia podobnych wypadków.
Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku – zespół powypadkowy powinien:
1. dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku;
2. jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku;
3. wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
4. zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku;
5. zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;
6. zebrać inne dowody dotyczące wypadku.
Nie jest to jednak pełna lista działań mających zmierzać do ustalenia przebiegu zdarzenia. Zespół może również korzystać z materiałów zebranych przez organy inspekcji pracy i organy ścigania, a jeżeli wypadek ma znamiona katastrofy lub spowodował zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, z ustaleń i opinii specjalistów.
Protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
W terminie nie późniejszym niż 14 dni od wypadku musi zostać sporządzona dokumentacja powypadkowa, czyli protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Taki protokół tworzy się według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. z 2004 r., nr 227, poz. 2298). Każdy członek zespołu powypadkowego ma prawo dołożyć do protokołu swoje indywidualne zdanie. W razie jakichkolwiek rozbieżności zdań członków zespołu, o treści ostatecznej zawartej w protokole, decyduje pracodawca.
Zespół powypadkowy jest obowiązany również zapoznać poszkodowanego (lub rodzinę pracownika w przypadku śmierci) z treścią protokołu powypadkowego przed jego zatwierdzeniem. Poszkodowanemu czy rodzinie zmarłego pracownika przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń, uwag oraz wyjaśnień do ustaleń zawartych w protokole. Poszkodowany ma prawo wglądu do akt sprawy i sporządzania z nich notatek, odpisów czy kopii na potrzeby własne.
Protokół powypadkowy musi zostać zatwierdzony przez pracodawcę poszkodowanego w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia. Zatwierdzony protokół powypadkowy niezwłocznie doręcza się poszkodowanemu, a w razie wypadku śmiertelnego — jego rodzinie. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych, pracodawca dostarcza także właściwemu inspektorowi pracy. W momencie, gdy śledztwo wykaże, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących mu z tytułu wypadku (np. był pod wpływem środków odurzających), wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania konkretnych dowodów potwierdzających takie stwierdzenie.
Pracodawca jest obowiązany przechowywać protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową przez 10 lat.
Rejestr wypadków przy pracy
Zbierając wszystkie dokumenty w sprawie wypadku, pracodawca wprowadza go do rejestru wypadków pracy (który jest obowiązkowy w każdym zakładzie pracy). Dane jakie należy wprowadzić to:
• imię i nazwisko poszkodowanego,
• miejsce i data wypadku,
• informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego,
• data sporządzenia protokołu powypadkowego,
• stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy,
• data przekazania do ZUS wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy,
• liczba dni niezdolności do pracy,
• inne informacje niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe (w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego).
Pracodawca jest zobowiązany przeprowadzania analiz rejestru oraz podejmowania wszelkich działań mogących zapobiec podobnym zdarzeniom.
Obowiązki pracownika w razie wypadku przy pracy
W każdym zakładzie pracy za bezpieczeństwo pracowników podczas wykonywania swoich obowiązków odpowiada pracodawca. Jest on zobowiązany do ochrony zdrowia oraz życia pracowników poprzez zapewnienie higienicznych i bezpiecznych warunków pracy, z wykorzystaniem wszelkich dostępnych osiągnięć nauki i techniki. Pracodawca musi przede wszystkim zapewnić środki potrzebne do udzielenia pierwszej pomocy w nagłym wypadku, a także środki niezbędne do ewakuacji pracowników czy zwalczania pożarów, bez względu na to, z czyjej winy i z jakiego powodu doszło do wypadku. Ma on też obowiązek wyznaczenia pracowników, którzy będą udzielać pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.
Jeśli chodzi o środowisko pracy, w praktyce każda osoba, która zobaczyła wypadek w pracy, jest zobowiązana do udzielenia pomocy, nawet jeśli nie jest do tego wyznaczona.
Każdy pracownik ma w takiej sytuacji obowiązek niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o wypadku przy pracy lub o zagrożeniu życia bądź zdrowia ludzkiego. Ponadto obowiązkiem pracownika jest ostrzeżenie współpracowników i każdej innej osoby znajdującej się w rejonie zagrożenia, o istniejącym niebezpieczeństwie. Jednak najważniejszą rolą pracownika, będącego świadkiem wypadku przy pracy, jest udzielenie poszkodowanemu niezbędnej pomocy do czasu, aż na miejsce przybędzie pracownik wyznaczony do tego typu czynności.
Każdy pracownik musi mieć wiedzę o tym, jak zachować się, gdy wystąpi wypadek przy pracy. Dlatego, jeśli świadek wypadku, który formalnie nie jest wyznaczony do udzielania pierwszej pomocy, nie przystąpi do czynności doraźnych na rzecz poszkodowanego, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności pracowniczej oraz karnej z tytułu zaniechania udzielenia pierwszej pomocy w sytuacji, gdy mogła być ona udzielona – art. 162 § 1 kodeksu karnego.
Odszkodowanie za wypadek przy pracy
Jeżeli zdarzenie zagrażające zdrowiu lub życiu spełnia warunki wypadku przy pracy i jest niezawinione przez pracownika, z tytułu stałego albo długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje mu jednorazowe odszkodowanie.
Pracownikowi, który otrzyma zwolnienie lekarskie przysługuje zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy zasiłku.
Ile wynosi świadczenie w ramach odszkodowania?
Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy przysługuje w wysokości 20 proc. średniego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Takie odszkodowanie przysługuje również uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, jeżeli doszło do wypadku śmiertelnego lub zmarł on wskutek choroby zawodowej, z powodu której pobierał on rentę z tytułu ubezpieczenia wypadkowego. W takiej sytuacji może je otrzymać małżonek, dzieci własne oraz przysposobione, a także rodzice zmarłego.
Odpowiedzialność odszkodowawcza
Może również zaistnieć taka sytuacja, że wypadek przy pracy będzie rodził nie tylko odpowiedzialność karną, ale również odszkodowawczą, ponieważ między sprawą karną a cywilną może zajść związek: ten sam czyn będzie stanowił przestępstwo, wywołując jednocześnie skutki w sferze prawa cywilnego. Wówczas odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy za szkodę powstałą w wyniku wypadku przy pracy pojawia się, gdy nie dopełnił on ciążących na nim obowiązków związanych z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Pracownik, który doznał szkody w postaci uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy, może żądać od pracodawcy świadczenia odszkodowawczego, jeżeli szkoda nie została w całości pokryta przez świadczenia z ustawy wypadkowej. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego dopuszczalne jest dochodzenie przez pracownika od pracodawcy roszczeń uzupełniających z tytułu wypadków przy pracy, opartych na przepisach prawa cywilnego (art. 415, 444 i 445 k.c. w zw. z art. 300 k.p.)
Podsumowując, każdy pracownik, jaki i pracodawca, powinni mieć wiedzę o tym, jak zachować się, gdy wystąpi wypadek przy pracy, a także jakie ma w związku z tym prawa i obowiązki. I pomimo tego, że wypadki przy pracy kojarzą się najczęściej z zawodami wysokiego ryzyka, praktyka pokazuje, że mogą się one przydarzyć każdemu, bez względu na stanowisko i branżę. Dlatego warto wiedzieć, jak postępować w takiej sytuacji, co w świetle prawa jest uznane za wypadek przy pracy i o jakie świadczenia może ubiegać się poszkodowany pracownik.